Hoành phi câu đối là một trong những đồ vật không thể thiếu trong không gian thờ cúng của gia đình Việt. Không chỉ tăng tính thẩm mỹ và vẻ đẹp trang nghiêm cho ban thờ, hoành phi câu đối còn mang lại vận may, là lời chúc phúc dành cho gia chủ và các thành viên trong gia đình. Ở bài viết dưới đây, chuyên gia phong thuỷ của Bàn Thờ Tâm Việt sẽ tư vấn cách treo hoành phi câu đối thờ gia tiên vừa “hợp nhãn”, vừa chuẩn phong thuỷ.
Tóm tắt nội dung bài viết
Hoành phi câu đối là gì?
Hoành phi câu đối hay cuốn thư câu đối là một tấm bảng hình chữ nhật nằm ngang và hai câu đối được đặt cân xứng với tấm hoành phi đó. Cụ thể như sau:
Hoành Phi
Hoành phi (Chữ Hán: 橫扉, Tiếng Anh: The horizontal lacquered board, Tiếng Pháp: Le panneau laqué horizontal) là một tấm bảng nằm ngang. Trong đó, hoành nghĩa là ngang, phi tức là phô bày. Hiểu theo một cách đơn giản, hoành phi là cách đọc Hán Việt của chữ 書畫 – tấm biển hình chữ nhật được trưng bày ngang và treo trên cao.
Hoành phi được sử dụng rộng rãi tại đình đền, nhà thờ họ,… với nhiều loại khác nhau. Từ hoành phi sơn son chữ vàng, sơn đen chữ đỏ, sơn đen chữ vàng cho đến những bức khảm xà cừ được chạm khắc vô cùng cầu kỳ.
Phía trên hoành phi được khắc 3 đến 4 chữ đại tự và được treo tại nơi trang trọng nhất, hơi nghiêng về phía trước để vừa dễ nhìn, vừa tạo sự cân đối. Số lượng hoành phi sẽ tùy thuộc vào từng không gian thờ cúng khác nhau. Sản phẩm có thể gồm hoành phi câu đối tiếng Việt hoặc cuốn thư câu đối chữ Đại tự.
Chẳng hạn, phòng thờ trong gia đình thường sẽ chỉ treo 1 bức hoành phi nhưng tại nhà thờ họ và đền chùa có thể treo từ 2 – 3 bức.
Câu đối
Câu đối thuộc thể loại văn biền ngẫu, gồm hai vế đối nhau biểu thị một ý chí, quan điểm, tình cảm của tác giả trước một hiện tượng tượng, một sự việc nào đó.
Người Trung gọi câu đối là Đối liên (對聯), người xưa gọi là Doanh thiếp (楹帖), Doanh liên (楹聯). Câu đối được phủ một lớp sơn son thếp bạc hoặc thếp vàng tùy theo yêu cầu của gia chủ.
Nội dung trên cuốn thư câu đối
Nội dung trên hoành phi câu đối sẽ có sự khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu của gia chủ, vị trí treo, địa vị của gia chủ cũng như mong ước mà ông cha để lại.
Chữ dùng trên hoành phi là chữ Hán đại tự (không dùng chữ Nôm) với 3 kiểu cơ bản là chữ chân 真, chữ thảo草, chữ triện 篆. Thông thường chỉ có từ 3 – 4 chữ để bày tỏ lòng tôn kính đến những người có công với đất nước. Ví dụ như 万古英灵 (vạn cổ anh linh – muôn thuở linh thiêng), 護國庇民 (hộ quốc tí dân – bảo vệ nước che chở dân), 留福留摁 (lưu phúc lưu ân – lưu giữ mãi ơn đức).
Bên cạnh đó, chữ trên hoành phi còn là những câu chúc tụng ngắn gọn, súc tích. Chẳng hạn 僧财进禄 (tăng tài tiến lộc), 福禄寿成 (phúc lộc thọ thành), 家门康泰 (gia môn khang thái).
Tiêu chí lựa chọn hoành phi câu đối
Bởi vì đây là vật phẩm thờ cúng chốn linh thiêng nên không thể lựa chọn một cách tùy tiện. Thay vào đó, gia chủ cần cân nhắc thật kỹ những yếu tố sau:
Chất liệu
Cuốn thư câu đối gỗ và hoành phi câu đối bằng đồng là hai chất liệu chính được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Trong đó, hoành phi câu đối bằng gỗ mít, gỗ hương, gỗ gụ thường được các hộ gia đình lựa chọn để trưng bày trên ban thờ tại gia. Bởi vì đây đều là những loại gỗ bền đẹp, chắc chắn, ít bị mối mọt, cong vênh.
Ngược lại, mẫu hoành phi câu đối bằng đồng thường được chọn cho không gian thờ cúng lớn hơn như nhà thờ họ, nhà thờ đường.
Kích thước hoành phi câu đối gỗ
Để lựa chọn kích thước phù hợp, trước hết gia chủ cần tính toán diện tích của bàn thờ hoặc phòng thờ (nếu có). Không nên sử dụng các mẫu cuốn thư câu đối gỗ quá lớn hoặc quá nhỏ vì sẽ khiến cho không gian thờ cúng trở nên mất cân đối.
Hiện nay, kích thước hoành phi câu đối bằng gỗ giống với kích thước hoành phi câu đối bằng đồng. Cụ thể, nếu bàn thờ có chiều ngang 1m15 thì mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên sẽ dao động trong khoảng 1m35 hoặc nhỏ hơn một chút. Tương tự, nếu chiều ngang của bàn thờ là 1m75 thì bộ cuốn thư câu đối 1m75 hoặc 1m55 sẽ là phù hợp nhất.
Kích thước hoành phi câu đối nhỏ
Sản phẩm phù hợp lắp đặt tại các không gian thờ cúng nhỏ. Với bàn thờ gia tiên 1m20 – 1m30 – 1m40, bộ hoành phi phù hợp nhất có kích thước 41cm x 120cm, 61cm x 135cm. Còn câu đối có kích thước 1m2 x 22cm, 1m35 x 22cm. Đây là kích thước mang ý nghĩa tài lộc, phú quý.
Với những bàn thờ gia tiên có kích thước lớn hơn từ 1m50 – 1m60, nên lựa chọn những tấm hoành phi 81cm x 1m5, câu đối 1m55 x 22cm.
Kích thước hoành phi câu đối lớn
Nếu bàn thờ gia tiên có kích thước 1m70 – 1m80 thì hoành phi 1m x 1m75, câu đối 1m75 x 31cm sẽ là sự lựa chọn phù hợp nhất. Theo thước lỗ ban, kích thước này mang ý nghĩa Hưng Vượng – Tài Lộc – Thiên Khố.
Cuối cùng là những mẫu bàn thờ gia tiên, sập thờ 1m9 – 2m, nên lựa chọn kích thước hoành phi 1m33 x 1m95 và câu đối 1m95 x 31cm. Thông thường, kích thước hoành phi câu đối lớn sẽ phù hợp để lắp đặt tại nhà thờ họ, nhà thờ tổ, phòng thờ biệt thự cao cấp, rộng rãi.
Tham khảo thêm;
>>> Bảng Tra Kích Thước Bàn Thờ Phong Thuỷ Theo Tuổi Tài Lộc
Cách treo hoành phi câu đối gỗ “hợp nhãn” chuẩn phong thuỷ
Không chỉ đa dạng về kích thước và chất liệu, các mẫu cuốn thư câu đối còn được thiết kế đẹp mắt với nhiều kiểu dáng, mẫu mã khác nhau. Tuy nhiên, để vừa tăng tính thẩm mỹ cho không gian thờ cúng, vừa giữ được vẻ đẹp linh thiêng vốn có, gia chủ cần nắm được các nguyên tắc treo hoành phi câu đối dưới đây.
Treo trên bàn thờ gia tiên
Với gia đình có phòng thờ riêng hoặc phòng thờ kết hợp phòng thờ khách thì nên lựa chọn những mẫu hoành phi có thiết kế cân xứng với kích cỡ của bàn thờ gia tiên. Tránh tình trạng “kệch cỡm”, gây mất thẩm mỹ cho không gian thờ phụng.
Nếu gia chủ sử dụng tủ thờ, bàn thờ đứng có kích thước khoảng 1m – 2m thì nên chọn mẫu hoành phi câu đối có kích thước tương tự để tạo sự cân đối. Gia chủ nên treo hoành phi ở vị trí chính giữa so với bàn thờ và hai câu đối sẽ được treo cân xứng hai bên.
Lưu ý, hoành phi phải được treo cao hơn câu đối. Đây là cách treo cuốn thư cu đối chuẩn đảm bảo sự trang nghiêm và tính thẩm mỹ cho không gian thờ cúng. Tuỳ theo kích thước mẫu hoành phi câu đối mà gia chủ có thể lựa chọn cách treo sao cho phù hợp.
Treo tại nhà thờ họ
Nhà thờ họ thường được thiết kế 3 gian hoặc 5 gian với gian chính giữa đặt sập thờ, án gian thờ uy nghi, bề thế. Tại nhà thờ họ, cuốn thư câu đối thường được treo thành 2 lớp với câu đối lớn phía ngoài và một lớp nhỏ phía trong bàn thờ.
Nếu tại bàn thờ gia tiên, câu đối được treo trực tiếp lên tường thì tại nhà thờ họ, hai câu đối được treo trên hai cột nhà chắc chắn. Cách treo hoành phi câu đối tại đình chùa cũng tương tự như vậy.
Giá hoành phi câu đối
Giá của cả bộ hoành phi câu đối sẽ tùy thuộc vào chất liệu, kích thước cũng như kiểu dáng, mẫu mã. Chất liệu càng bền, kích thước càng lớn, chế tác càng tỉ mỉ thì giá thành càng cao. Thông thường, giá hoành phi câu đối gỗ sẽ rẻ hơn hoành phi câu đối bằng đồng. Thêm vào đó, giá hoành phi câu đối gỗ hương sẽ đắt hơn giá cuốn thư câu đối gỗ Mít.
Song cần tìm hiểu, cân nhắc thật kỹ đơn vị sản xuất và thi công hoành phi câu đối để lựa chọn được những sản phẩm chất lượng cao, giá cả phải chăng, hợp lý.
50+ mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp
Tham khảo ngay những mẫu hoành phi câu đối thờ gia tiên đẹp:
Như vậy, bài viết vừa rồi đã giới thiệu chi tiết nhất về hoành phi câu đối cũng như cách lựa chọn, bày trí sao cho đẹp mắt, chuẩn phong thủy. Hy vọng những thông tin hữu ích trên đây sẽ giúp gia chủ có thêm kinh nghiệm trang trí không gian thờ cúng linh thiên.
Xem thêm:
>>> 299+ Mẫu Bàn Thờ Gỗ Đẹp, Hiện Đại, Giá Rẻ Nhất 2024